Zamek Czorsztyn, a właściwie jego ruiny to obiekt położony nad niegdysiejszym Dunajcem, a obecnie nad zalewem Czorsztyńskim. Budowla została postawiona na granicy państwa polskiego, a na przeciwnym brzegu rzeki Dunajec znajduje się strażnica zbudowana w Niedzicy. Zamek w Czorsztynie został zbudowany najprawdopodobniej w celu obrony granicy państwa oraz pobierania stosownych ceł.
Zamek w Czorsztynie najprawdopodobniej nazywał się Castrum Wronin, jednak bardzo szybko zyskał obecny przydomek. Co do dokładnych informacji na temat powstania warowni nie ma, powstała natomiast hipoteza, która mówi iż fundatorem Bolesław Wstydliwy z żoną Kingą (ewentualnie zakon Klarysek ze Starego Sącza, którego fundatorem był Kinga). Powstał na przełomie XIII i XIV wieku i była to tylko okrągła wieża.
Zamek rozbudowywano na przestrzeni wieków i tak pierwszym, który najprawdopodobniej tego dokonał to Kazimierz Wielki. Za czasów tego wielkiego króla Polski otoczono szczyt wzgórza, na którym znajduje się zamek, murem obronnym o grubości około 2 metrów. Warownia należała w tym czasie do włości królewskich i miała za zadanie obronne południowych granic państwa. Następna modernizacja najprawdopodobniej nastąpiła w XV wieku, w czasie którego powstał budynek bramy w miejsce dotychczasowego wjazdu na dziedzinie. W raz z tym budynkiem zmodernizowano cały wjazd poprzez uruchomienie odpowiedniej zapadni oraz rozszerzono teren zamkowy poprzez postawienie dodatkowego muru w części wschodniej warowni. W tym czasie mieszkał tu Zawisza Czarny, gdy objął starostwo spiskie.
Następne modernizacje to wiek XVI oraz pierwsza połowa XVII wieku. Powstały zabudowania gospodarcze na terenie zamku średniego w miejsce zburzonej wieży oraz poprawiono system obronny i powiększono dodatkowo część mieszkalną na zamku górnym. Budynek bramny został zastąpiony w tym okresie przez basztę cztero-kondygnacyjna z stanowiskiem artyleryjskim.
Następne wieki nie były łaskawe dla zamku Czorsztyńskiego, prowadzono tylko doraźne prace remontowe, w których nie było miejsca na kolejne modernizacje. Najprawdopodobniej w wieku XVIII zamek popadł w ruine, a następnie został sprzedany przez władze austriackie rodzinie Drohojewskich w 1819r. Dopiero nadejście wieku XX, poprawiło los warowni ponieważ została objęta pracami konserwatorskimi i działaniami mającymi poprawić jego stan.
Zamek został częściowo udostępniony dla zwiedzających turystów. Można odwiedzić odpowiednio zabezpieczone już ruiny zamku średniego i górnego, renesansowa baszta oraz zieleniec. Z tarasów zamku górnego można zobaczyć panoramę na Zbiornik Czorsztyński, zamek w Niedzicy, Pieniny Spiskie oraz przy dobrej widoczności Tatry. Z kilku okien baszty będziemy mogli zobaczyć Podhale, Gorce oraz Pieniny Czorsztyńskie. W pomieszczeniach zamku znajduje się wystawa poświęcona historii tego obiektu i starostwa czorsztyńskiego.
Zamek Czorsztyński – informacje turystyczne:
Kasa biletowa znajduje się jakieś 5min drogi od zamku, w pobliżu jest również parking, o dziwo bezpłatny.
Zwiedzanie:
- od 1.10 do 30.04 w godz. 10.00 do 15.00 z wyjątkiem poniedziałków,
- od 1.05 do 30.09 w godz. 9.00 do 18.00 codziennie
- 1.01., 1.11, 25 i 26.12. oraz w Święta Wielkanocne zamek
Ceny:
- 4 zł / os. bilet zwykły,
- 2 zł / os. bilet ulgowowy (m.in. uczniowie szkół, emeryci i renciści, żołnierze, osoby niepełnosprawne),
- dzieci do lat 7 – wolne od opłat.
